 |
Numer
3(63)/2020, s. 83-100
doi: 10.37190/arc200306 |
Krzysztof Mroczkowski
Tel Awiw-Jaffa – miasto zmian historycznych, urbanistycznych i kulturowych
Streszczenie
Tematem artykułu jest wpływ narastającego konfliktu etnicznego i narodowego na rozwój tkanki miejskiej Jaffy i Tel Awiwu. Autor przy wykorzystaniu elementów analizy przestrzennej (in situ oraz zachowanego materiału fotograficznego) i w oparciu o badania historyczne szczegółowo przedstawia ten proces. Zwraca uwagę na zespół czynników, które spowodowały, iż ta dynamicznie rozwijająca się struktura miejska została wykorzystana w XX w. zarówno przez Żydów, jak i Arabów w polityce segregacji etnicznej i kulturowej. Ukazane wyniki badań wskazują okoliczności, które doprowadziły do oficjalnego podziału administracyjnego obszaru miejskiego Jaffy i utworzenia „hebrajskiego” miasta Tel Awiw – „papierowej granicy” wytyczonej między dwoma miastami w 1921 r. Pozwalają także ukazać istotny element historyczny, pomocny w zrozumieniu procesów tworzenia układu urbanistycznego współczesnego kompleksu Tel Awiw-Jaffa. Wyraźnie jest to widoczne zwłaszcza w przypadku osiedla Manshiyya/Neve Shalom, którego – pomimo centralnej pozycji w całym systemie urbanistycznym – całkowite zniszczenie zmaterializowało wcześniejsze niefizyczne rozdzielenie centrów osadniczych, jakimi były pierwotnie arabska Jaffa i żydowski Tel Awiw.
Słowa kluczowe:
konflikt etniczny, procesy historyczne, zmiany urbanistyczne, Bauhaus,
planowanie przestrzenne
