Architektura postmodernistyczna w historycznych dzielnicach Poznania jako element kształtowania środowiska kulturowego miasta

Adam Nadolny

doi:10.5277/arc120208

Streszczenie

Architektura modernistyczna i postmodernistyczna korzystała z myśli teoretyków i krytyków architektury wcześniejszych okresów twórczych – przełomu XVIII i XIX w. Postulował to między innymi Emil Kauffman (1891–1950). Zasady kształtowania architektury „nowoczesnej” o historycznych korzeniach można przetransponować na współcześnie tworzone dzieła architektury. Zaliczyć do nich możemy przejrzystość i powściągliwość w wyglądzie zewnętrznym oraz w zarysie, dominację kąta prostego i linii prostych, stereometryczną bryłę budowli. W kwestii kompozycji – elementy ściśle ustawione obok siebie lub na sobie. Spokój, powaga i wyniosłość odpowiednia do „wielkości” ucieleśnianych idei lub spełnianych przez budynki zadań. Na zakończenie etos i moralność, zamiast ruchliwego przepychu i reprezentacji.     Postmodernizm przywraca istniejącą w XIX w. rangę elewacjom i krawędziom przestrzeni. Różnicuje je skalą, wprowadzając przewężenia, przejścia itp. Nadaje budynkom indywidualny rys, ukazując jednak przede wszystkim ich współudział w kreowaniu przestrzeni miasta z przełomu XIX i XX w. Teraźniejszość wymaga od nas dużej kreatywności, mamy tutaj na uwadze współdziałanie sztuki i architektury. Świat postmodernistyczny został postawiony w trudnej sytuacji odnalezienia się w zgiełku dnia dzisiejszego. Działanie po ogłoszeniu hasła upadłości malarstwa i sztuki, oznajmieniu, iż nikt i nic nie jest już w stanie zaskoczyć, że wszystko już było, nie napawa optymizmem. Gdzie w takim razie jest tutaj miejsce na sztukę? Na ludzką wrażliwość? Świat nigdy nie będzie w stanie wyrzec się sztuki i architektury, aczkolwiek zmusił ją do zmiany swojego oblicza.

Podgląd pełnego artykułu jest możliwy wyłącznie na większych ekranach.