Dawne opactwo kanoników regularnych św. Augustyna w kontekście miasta Żagań

Małgorzata Doroz-Turek

doi:10.5277/arc120210

Streszczenie

W artykule przedstawiono przeobrażenia architektury zespołu poklasztornego kanoników regularnych św. Augustyna wraz z kościołem w Żaganiu. Badany klasztor od czasów powstania jest związany z kulturą miasta, w którym został ufundowany. O tym, jak ogromne znaczenie dla Żagania i dla społeczności w nim żyjącej ma zachowane założenie klasztorne, może świadczyć staranie o uznanie dawnego kompleksu zabudowań za pomnik historii. Stosowny dokument został podpisany przez prezydenta Bronisława Komorowskiego 11 marca 2011 r.     Artykuł powstał na podstawie pracy doktorskiej pt. Średniowieczna architektura klasztorna kanoników regularnych św. Augustyna na Śląsku, napisanej na Wydziale Architektury Politechniki Wrocławskiej. Na podstawie badań architektonicznych prowadzonych przez autorkę w sezonach 2005/2006 i 2006/2007 udało się ustalić sześć średniowiecznych faz budowlanych założenia klasztornego. Średniowieczny okres trwał od XIII do XVI w., następnie był renesans i barok. Do XVIII w. ukształtowała się monumentalna architektura zachowanego założenia o cechach stylu średniowiecznego – gotyku, renesansowego i barokowego. Przez te stulecia opactwo było nie tylko przodującym ośrodkiem religijnym, ale i naukowym, miało skryptorium i bibliotekę, która z czasem stała się jedną z największych w Europie Środkowej.     Można stwierdzić, że działalność opactwa kanoników regularnych św. Augustyna i imponujące poklasztorne założenie architektoniczne ma nierozłączny związek z kulturą miasta Żagania.