Fortyfikacje bastejowe zamku Grodno w Zagórzu Śląskim

Marek Bogdała, Anna Chodkowska

doi:10.37190/arc210404

Streszczenie

W artykule szczegółowo przedstawiono fortyfikacje bastejowe zamku Grodno w Zagórzu Śląskim. Opisano kolejne etapy ich rozbudowy, w tym nieznaną wcześniej fazę obwarowań podzamcza (tzw. zamku średniego), datowaną na około 1500 r., kiedy to powstał parkan z dwiema cylindrycznymi basztami i pierwszym domem bramnym oraz budynkiem stajni. Największe przekształcenia powiązano z działalnością budowlaną rodziny von Logau, która w 1547 r. weszła w posiadanie zamku i dokonała jego renesansowej przebudowy i rozbudowy o dolny człon podzamcza. Kolejne istotne zmiany miały miejsce w XIX w., kiedy to zamek został uratowany przed całkowitą rozbiórką i przystosowany do zwiedzania przez turystów. Działania te wpłynęły m.in. na wygląd jego obwarowań i otoczenia.     W tekście przedstawiono etapy powstania obwodu bastejowego. Odniesiono się również do śladów po nieistniejących jego elementach. Poddano obserwacji materiał budowlany, jak formaty cegieł i rodzaj zaprawy. W toku analiz wykorzystano technologie fotogrametrii naziemnej i lotniczej pozwalających na opracowanie wirtualnych modeli badanych obiektów. Na podstawie danych pozyskanych z lotniczego skanowania laserowego opracowano wizualizację modelu terenu wokół zamku. Dzięki cyfrowym modelom uzyskano informacje, które nie były czytelne w trakcie prowadzenia badań architektonicznych tradycyjnymi metodami. Autorzy wyrażają potrzebę przeprowadzenia dalszych badań, w szczególności archeologicznych, które pozwoliłyby na rozpoznanie niewidocznych reliktów zamku.

Podgląd pełnego artykułu jest możliwy wyłącznie na większych ekranach.