Haptyczne cechy architektury brutalistycznej wyrażone w projektach i realizacjach

Wojciech Niebrzydowski, Agnieszka Duniewicz

doi:10.37190/arc250206

Streszczenie

Tematem artykułu jest odbiór wrażeń dotykowych i kinestetycznych przez użytkowników przestrzeni architektonicznej. Jego autorzy przedstawili w nim drugą fazę dwuetapowej procedury badawczej dotyczącej haptyczności architektury brutalistycznej. Pierwszy etap dotyczył teoretycznych założeń twórczych, natomiast w drugim skoncentrowano się na projektach i zrealizowanych budynkach. Przeprowadzone badania są próbą identyfikacji i naukowego uporządkowania elementów haptycznych w dziełach brutalistycznych.

Autorzy zastosowali metodę heurystyczną i perspektywę badawczą haptyczności poszerzonej (obejmującej doświadczenia dotykowe i pozadotykowe, angażujące zmysł dotyku). Materiał badawczy (obejmujący 100 budynków) został wstępnie oceniony i wybrany według następujących kryteriów: właściwości przestrzennych, relacji przestrzennych, cech materiału, wykończenia powierzchni oraz ucieleśnionych doświadczeń przestrzennych. Uzyskane informacje poddano dalszej analizie w oparciu o kryteria obserwacyjne: ekspresję formy, funkcji, konstrukcji i faktury.

Głównym celem badań było odkrycie, nazwanie i naukowe uporządkowanie elementów estetyki haptycznej obecnych w dziełach architektury brutalistycznej. Wynikiem analiz jest charakterystyka estetyki haptycznej architektury brutalistycznej.

Autorzy wyodrębnili cechy oparte na aspektach dotykowych, ale także na współpracy dotyku z innymi zmysłami. Opisali zjawiska zachodzące w skali makro – dynamikę brył i ekspresję sił, a także w skali mikro – fakturę powierzchni. Badania potwierdziły silnie haptyczny charakter brutalizmu, opierający się na doświadczeniach dotykowych i wyobraźni haptycznej.

Podgląd pełnego artykułu jest możliwy wyłącznie na większych ekranach.