Interdyscyplinarne badania jako forma ochrony zabytków i przygotowania do procesu inwestycyjnego na przykładzie zespołu dawnej Stoczni Gdańskiej

Anna Orchowska-Smolińska, Anna Kriegseisen, Jakub Szczepański

doi:10.37190/arc220410

Streszczenie

Wielowarstwowe dziedzictwo działających do końca XX w. zakładów przemysłowych stwarza szczególne wyzwanie dla konserwatorów, projektantów i inwestorów. W procesie ochrony jego wartości, eksponowania walorów i zarządzania dobrem konieczne jest szersze rozpoznanie przekształceń technologii całego zakładu i poszczególnych funkcji jego budynków, ale też kontekstu niematerialnego dziedzictwa. Przykładem tego typu złożonego zespołu zabudowy zabytkowej jest dawna Stocznia Gdańska. Tematem artykułu są interdyscyplinarne badania kompleksu stoczni, w trakcie których opracowano metodę badawczą bazującą na kilku skalach analiz (w relacji z miastem, zespołem i obiektem). Oparła się ona na dogłębnym rozpoznaniu sposobu działania stoczni w latach 70. i 80. XX w., który ze względu na strajki robotnicze na terenie zakładu i powstanie NSZZ „Solidarność” miał szczególny wpływ na ukonstytuowanie się jego statusu dobra o wybitnych wartościach. Autorzy postawili sobie za cel zaprezentować wyniki szczegółowych badań zasobów kulturowych stoczni, do których włączono specjalistów branży stoczniowej historycznie związanych z tym konkretnie zakładem przemysłowym. W rezultacie powstały wieloaspektowe wytyczne konserwatorskie służące do wyznaczania ram ochrony zasobów kulturowych stoczni, prowadzenia na jej terenie prac konserwatorskich i inwestycyjnych (wzornik materiałów i barw). W podsumowaniu pokazano możliwości wykorzystania prezentowanego modelu działań badawczych w powiązaniu z projektowymi na przykładzie obiektu przemysłowego będącego w przygotowaniu do procesu inwestycyjnego (dawny Magazyn Główny, tzw. Hala U-Bootów).

Podgląd pełnego artykułu jest możliwy wyłącznie na większych ekranach.