Tendencje w kształtowaniu formy plastycznej obiektów kultury na przykładzie konkursu w Pusan

Agnieszka Boyko

doi:10.5277/arc160408

Streszczenie

Współcześnie wiele programów rewitalizacyjnych w nadziei na ożywienie zdegradowanej przestrzeni stara się powtórzyć fenomen „efektu Bilbao”. Bardzo często w takich przestrzeniach projektuje się miejsca dla kultury. Przykładami takich obiektów są powstałe w 1. dekadzie XXI w.: opera w Oslo, Harpa w Reykjavíku, filharmonia w Hamburgu. Na początku tego stulecia wiele projektów budynków użyteczności publicznej zostało wybranych na drodze konkursów, co znacznie podniosło jakość formy plastycznej i rozwiązań architektonicznych. W artykule na przykładzie konkursu na budynek opery w Pusan wyróżniono tendencje we współczesnym projektowaniu. Prestiżowy charakter, pretendowanie do bycia ikoną, nieograniczone możliwości konstrukcyjne, materiałowe i technologiczne sprawiają, że architekci dowolnie kształtują formę obiektu. Przyczynia się to do rozwinięcia indywidualnych technik projektowych, co w efekcie prowadzi do bardzo dużej różnorodności. Niemożliwe staje się jednoznaczne przyporządkowanie obiektów do stylu lub konkretnego nurtu architektonicznego. Biorąc pod uwagę i analizując wszystkie dominujące cechy, środki i relacje bryły, tektoniki oraz materii, stworzono typologię projektów konkursowych i przyporządkowano je do następujących kategorii kompozycji: a) organicznej niejednorodnej; b) organicznej jednorodnej; c) geometrycznej, dynamicznej, jednorodnej; d) geometrycznej, dynamicznej, niejednorodnej; e) geometrycznej statycznej; f) mieszanej. W konkursie istnieje silna tendencja do projektowania obiektów o organicznych kształtach. Dużo mniej popularne jest stosowanie kompozycji geometrycznej, która zazwyczaj jest dynamiczna. Większość prac konkursowych to charakterystyczne budynki-rzeźby. Są one monumentalne, oryginalne, abstrakcyjne, a w efekcie wyznaczają trendy w projektowaniu na kolejne lata.