Tikkun Chacot โ€“ semiotyka synagogi na przykล‚adzie boลผnicy w Siemiatyczach

Mateusz Michalski

doi:10.37190/arc210101

Streszczenie

Celem artykuล‚u jest charakterystyka semiotycznego aspektu architektury boลผniczej w kontekล›cie tekstรณw liturgicznych oraz wykazanie bezpoล›redniej relacji miฤ™dzy wymiarami synagog a poszczegรณlnymi wersami modlitw. Przedmiotem prac byล‚a synagoga w Siemiatyczach powstaล‚a w koล„cu XVIII w. Jako przykล‚ad modlitwy wybrano Tikkun Chacot, naboลผeล„stwo o pรณล‚nocy, ktรณre pojawiล‚o siฤ™ pod wpล‚ywem ruchรณw kabalistycznych w Safedzie, a ktรณre doล›ฤ‡ szybko pod wpล‚ywem ruchรณw mistycznych XVII i XVIII w. wpisaล‚o siฤ™ jako element liturgii synagogalnej w Europie. ย ย ย  W artykule dokonano analizy metrologicznej wymiarรณw synagogi w Siemiatyczach w oparciu o badania in situ oraz powiฤ…zanej z niฤ… analizy gematrycznej tekstu modlitwy Tikkun Chacot. Gematria stanowi szczegรณlnฤ… odmianฤ™ mistyki liter i jest zakorzeniona w szczegรณlny sposรณb w jฤ™zyku hebrajskim. Polega na przetwarzaniu liter wyrazรณw w liczby. Metoda ta zakล‚ada rozumienie liter w wyrazie jako znakรณw graficznych liczb. Podczas badaล„ stosowano metody logicznej argumentacji, historyczno-analityczne oraz iloล›ciowe i statystyczne. ย ย ย  W czasie badaล„ udaล‚o siฤ™ wskazaฤ‡ zwiฤ…zek fragmentรณw modlitwy Tikkun Chacot z wymiarami synagogi w Siemiatyczach. Dotyczy to wymiarรณw zewnฤ™trznych i wewnฤ™trznych. Zdecydowanie czฤ™ล›ciej w wymiarach zewnฤ™trznych odnajduje siฤ™ wyraลผenia odnoszฤ…ce siฤ™ do wygnania i nostalgii za ล›wiฤ…tyniฤ… i Jeruzalem. Najczฤ™ล›ciej wyraลผenia sล‚awiฤ…ce Boga odnoszฤ… siฤ™ do wymiarรณw wewnฤ™trznych. Jednoczeล›nie wskazano, iลผ zwiฤ…zek ten przedstawia lingwistycznie binarny charakter architektury boลผniczej zakorzeniony w opozycji wnฤ™trzeโ€“zewnฤ™trzne.

Podglฤ…d peล‚nego artykuล‚u jest moลผliwy wyล‚ฤ…cznie na wiฤ™kszych ekranach.