34 Agnieszka Lisowska
The other wing housed, inter alia, handicrafts work-
shops – a sewing studio for girls and a carpenter work -
shop for boys. A geography classroom and a facility room
were situated between them. Just beside, a spare room was
situated where prehistoric finds were kept. Next to the
main staircase there was an exit to the astronomical tower
which was big enough for the whole class to stay there at
the same time
7
. In the evenings astronomy classes took
place there during which a special telescope was used
8
.
A music room was connected with the lecture hall by
means of five pairs of doors. A drawing classroom with
a dark room for developing photographs along with a store-
room for models were situated above the music room.
In the basement there were household school rooms,
additional workshops and storerooms for collections,
a common room and a bicycle storage room. Here, there
was also a first aid room and toilets for girls and boys near
the exits to the schoolyard. A small flat for a caretaker was
situated in a separate place just near the side entrance.
In the wing that projected most to the south there was
a complex of the gymnasium and the theatrical hall with
facilities. It was a part independent of the school. It had
a separate entrance, a hall, a cloakroom, sanitary appli-
ances and a staircase. Thanks to this solution, residents of
the town could use it after school classes were finished.
The gymnasium (Fig. 4) was a storey and a half high,
which made it possible to arrange a balcony for suppor-
ters. In the complex there were locker rooms for boys and
girls, rooms for equipment and a teacher’s room. Showers
and toilets were situated in the basement. The gymnasium
was equipped very well. There were handrails, vaulting
bucks, jumping facilities, jumping up facilities, wall bars,
climbing ropes and other sports equipment
9
.
Above there was an assembly hall (Fig. 5) which could
hold about four hundred spectators. The theatrical hall in
Milicz had a rich set of auxiliary rooms. Near the stage
there were facility and dressing rooms, whereas the stage
itself was equipped with a curtain and theatrical devices
such as spotlights and a row of special colourful lights
which made it possible to make special effects. The room
had excellent acoustics. The whole wall, which was oppo-
site to the windows, constituted doors which, when ope-
ned after a performance, made it possible to avoid
crowd ing of people. From the school side this part was
accessible from the level of the first storey and separated
from a vestibule near which toilets were situated. Next to
the assembly hall the abovementioned music classroom
was located. If necessary, the door between rooms was
opened, which gave additional space for spectators. There
was enough room even for seven hundred people.
In the school the architect very carefully elaborated on
ceiling and wall ornamentations, not only in the halls but
7
The astronomical tower was also a clock tower and it constituted
a com positional centre of the layout.
8
Description of the school equipment, see: [5, pp. 47–51], [7,
pp. 9–15]. This telescope is in the school collection.
9
Description of the school equipment, see: [5, pp. 47–51], [7,
pp. 9–15]
czenie rezerwowe, w którym przechowywano znaleziska
prehistoryczne. Tuż przy głównej klatce schodowej zapro-
jektowano wyjście na wieżę astronomiczną, mogącą po-
mieścić jednocześnie całą klasę
7
. Wieczorami odbywały
się lekcje astronomii, do której używano specjalnej lunety
8
.
Sala muzyczna była połączona z aulą pięcioma parami
drzwi. Ponad nią znajdowała się klasa rysunkowa z ciem-
nią do wywoływania zdjęć oraz magazynem na modele.
W piwnicy mieściły się sale szkoły gospodarstwa do-
mowego, dodatkowe warsztaty oraz magazyny na zbiory,
świetlica i rowerownia. Tutaj zaplanowano także gabinet
pierwszej pomocy, a przy wyjściach na dziedziniec toalety
dla dziewcząt i chłopców. Wydzieloną część, tuż przy wejś -
ciu bocznym, stanowiło niewielkie mieszkanie woźnego.
W skrzydle wysuniętym najbardziej na południe
umiesz czono zespół sali gimnastycznej oraz teatralnej
z ca łym zapleczem. Była to część niezależna od szkoły.
Po siadała osobne wejście, hall, szatnię, sanitariaty oraz
klat kę schodową. Dzięki takiemu rozwiązaniu mieszkań-
cy miasta mogli z niej korzystać poza zajęciami szkol-
nymi. Sala gimnastyczna (il. 4) była wysoka na półtora
kondyg nacji, dzięki czemu powstał w niej balkon dla kibi-
ców. W kompleksie znajdowały się szatnie dla chłopców
i dziewcząt, pomieszczenia na sprzęt oraz pokój nauczy-
ciela. W piwnicy zaprojektowano prysznice oraz toalety.
Sala sportowa była bardzo dobrze wyposażona. Znajdo-
wały się w niej drążki, kozły, skocznie, wyskocznie, dra-
binki, liny do wspinania oraz inny sprzęt sportowy
9
.
Powyżej usytuowano aulę (il. 5) mogącą pomieścić
około czterystu widzów. Sala teatralna w Miliczu mia-
ła bogaty zestaw pomieszczeń pomocniczych. Obok sce-
ny znajdowały się zaplecza – garderoby, a ona sama wy-
posażona była w kurtynę oraz urządzenia teatralne, takie
jak: refl ektory oraz rząd specjalnych kolorowych świateł,
umożliwiających wprowadzenie dodatkowych efektów.
Pomieszczenie to miało doskonałą akustykę. Całą ścianę
przeciwną oknom zajęły drzwi, których otwarcie po za-
kończonym przedstawieniu pozwalało uniknąć tłoku. Od
strony szkoły część ta dostępna była z poziomu pierwsze-
go piętra, oddzielona przedsionkiem, przy którym umiesz-
czono toalety. Obok auli znajdowała się wspomniana już
klasa muzyczna. W razie potrzeby drzwi pomiędzy po-
mieszczeniami otwierano, uzyskując dodat kową prze-
strzeń dla widzów. Można było wtedy pomieścić nawet
do siedmiuset osób.
W szkole milickiej projektant bardzo dokładnie opra-
cował dekorację sufi tów i ścian, nie tylko na korytarzu,
ale również w salach lekcyjnych. Przecinające się listwy
tworzą wraz z kloszami lamp, zaprojektowanych specjal-
nie dla tego obiektu, doskonale zharmonizowany orna-
ment (il. 6). Ściany hallu kolejnych kondygnacji wyłożo-
no płytkami ceramicznymi do wysokości około 2 m (il. 7).
Na parterze miały one barwę zieloną, na pierwszym pię-
7
Wieża astronomiczna była jednocześnie wieżą zegarową, wyzna-
czała niejako kompozycyjny środek założenia.
8
Opis wyposażenia szkoły za: [5, s. 47–51] oraz [7, s. 9–15].
Luneta ta znajduje się w zbiorach szkoły.
9
Opis wyposażenia szkoły za: [5, s. 47–51] oraz [7, s. 9–15].