Numer 3(51)/2017
Spis treści
Otwórz spis treści
-
- Ewa Cisek - Motywy kosmologiczne i animalistyczne w architekturze norweskich Saamów
- Aleksander Serafin - Twórczość Hansa Holleina: symbol i ekspresja architektoniczna
- Tomasz Omieciński - Główne założenia estetyczne dekonstruktywizmu na przykładzie Muzeum Żydowskiego w Berlinie Daniela Libeskinda
- Joanna Dudek-Klimiuk - Ogród botaniczny na bydgoskim Myślęcinku. Projekt Edwarda Bartmana z 1977 r. w nowym, „siedliskowym” typie
- Kamila Piętka-Rakowiecka - Warszawa – miasto sądów
- Natalia Kot - Zieleń lubelskich Bronowic – tradycja miejsca w kontekście współczesnych przekształceń
- Mateusz Dołęga, Krystyna Kirschke - „Muzeum parowozów – Steam Centre” najlepszą pracą w konkursie ICOMOS 2016
- Agnieszka Lisowska, Karolina Charewicz-Jakubowska - Dni Architektury Maksa Berga – projekt Centrum Poznawczego Hali Stulecia realizowany we współpracy z Wydziałem Architektury Politechniki Wrocławskiej
Artykuły
Ewa Cisek - Motywy kosmologiczne i animalistyczne w architekturze norweskich Saamów
doi:10.5277/arc170301
W artykule przedstawiono charakterystyczne cechy współczesnej architektury Saamów – rdzennej ludności zamieszkującej północne regiony Norwegii (głównie Finnmark). Są to kosmologiczne i animalistyczne motywy wynikające z tradycyjnej kultury tego ludu i jego ścisłego związku z naturą. Wykazano, że kluczową inspiracją dla nowo projektowanych obiektów stał się sposób organizacji i użytkowania terenu, z którym społeczność się mentalnie identyfikowała, i związane z nią dwie tradycyjne konstrukcje: spiczasto zwieńczony namiot lavvo i budowana na podobieństwo zielonego pagórka turf hut. Ścisły związek z tradycją oraz terenem i naturą, wynikający bezpośrednio z pierwotnej religii, widoczny jest w horyzontalnie uwarunkowanych założeniach, ich kolorystyce oraz detalach będących artystyczną stylizacją powszechnie występujących w Finnmarku zwierząt
Słowa kluczowe:
Pobierz artykuł
Aleksander Serafin - Twórczość Hansa Holleina: symbol i ekspresja architektoniczna
doi:10.5277/arc170302
Artykuł dotyka problematyki wyjątkowego charakteru twórczości Hansa Holleina (1934–2014) w kontekście jej ekspresywności, symbolicznego przekazu i umocowania w tradycji. Autorskie dokonania, pomimo określonych kontrowersji, pozwalają uznać tego architekta za postać, która przyczyniła się do identyfikacji austriackiej i niemieckiej myśli architektonicznej na tle międzynarodowego uniwersalizmu. Tekst odnosi się także do zagadnienia „architektury elitarnej”, z jaką utożsamiał się projektant, wobec ogólnie panujących nowoczesnych tendencji.
Słowa kluczowe:
Pobierz artykuł
Tomasz Omieciński - Główne założenia estetyczne dekonstruktywizmu na przykładzie Muzeum Żydowskiego w Berlinie Daniela Libeskinda
doi:10.5277/arc170303
Celem niniejszego artykułu jest pogłębiona analiza głównych założeń estetycznych dekonstruktywizmu na podstawie znamienitego dzieła architektury Daniela Libeskinda. Przedstawiono początki tego kierunku oraz jego teoretyczne i filozoficzne podstawy, a także główne idee. Następnie na przykładzie budynku Muzeum Żydowskiego w Berlinie wykazano dwa odmienne sposoby podejścia Libeskinda do roli estetyki w architekturze. Pierwsze stanowisko to postawa odwołująca się do emocjonalistycznej teorii sztuki, drugie – do konceptualistycznej teorii sztuki.
Słowa kluczowe:
Pobierz artykuł
Joanna Dudek-Klimiuk - Ogród botaniczny na bydgoskim Myślęcinku. Projekt Edwarda Bartmana z 1977 r. w nowym, „siedliskowym” typie
doi:10.5277/arc170304
W artykule przedstawiono opracowany przez Edwarda Bartmana projekt Ogrodu Botanicznego w Bydgoszczy, powstały u schyłku lat 70. XX w. Główny ciężar położono na przyjętą ideę projektową, a nie na jego stan dzisiejszy, gdyż stopień realizacji projektu oraz wprowadzone w jej trakcie zmiany (m.in. brak części centralnej i wejściowej, o najbogatszym w założeniu programie) istotnie zaburzyły autorską wizję ogrodu zarówno w sferze kompozycji, jak i funkcji. Pominięto również informacje o dzisiejszych zasobach roślinnych ogrodu, te bowiem stanowią odrębne zagadnienie. Projekt bydgoskiego ogrodu to przykład zastosowania nowoczesnej myśli w architekturze krajobrazu, przełamującej wcześniejsze schematy, które traktowały ogrody botaniczne jako miejsce gromadzenia jak największej liczby gatunków roślin uporządkowanych głównie według klucza systematycznego. W autorskim zamierzeniu miał to być obiekt, w którego projekcie położono silny akcent na relacje pomiędzy człowiekiem a naturą, z poszanowaniem praw przyrody i zasad ekologii. Jednocześnie powstawał w zgodzie z ówczesnymi tendencjami budowy ogrodów botanicznych – jako obiekt podmiejski (ze względu na większy areał i zapewnienie dalszego rozwoju) oraz jako jeden z elementów zespołu wielofunkcyjnego, tzw. parku kultury. Podstawowym materiałem źródłowym wykorzystanym w artykule były zachowane oryginalne rysunki prof. E. Bartmana oraz opracowania pochodzące z jego prywatnych zbiorów. Analizując formę (kompozycję) i program tego ogrodu, można wyróżnić trzy podstawowe idee, zgodnie z którymi powstawał: poszanowanie naturalnie występujących siedlisk roślinnych, które wyznaczyły ramy kompozycyjne i doborów gatunkowych (względy filozoficzne oraz ekonomiczne); otwarcie obiektu na potrzeby rekreacyjne i poznawcze człowieka oraz założenie, że ogród będzie dostępny i będzie funkcjonował przez cały rok (m.in. dzięki rezygnacji z ogrodzeń oraz wprowadzeniu atrakcyjnego, całorocznego programu funkcjonalnego – muzeum, audytorium, kawiarnie i ogrody zimowe). To połączenie pozwoliło, by powstał oryginalny i wybiegający poza ówczesne konwencje projekt. Niestety, zamierzenia projektowe zrealizowano tylko częściowo, czym znacząco upośledzono funkcjonowanie tego obiektu.
Słowa kluczowe:
Pobierz artykuł
Kamila Piętka-Rakowiecka - Warszawa – miasto sądów
doi:10.5277/arc170305
Celem artykułu jest omówienie architektury obiektów sądowych Warszawy i uchwycenie powstałych między nimi zależności funkcjonalnych. Ważnym aspektem pracy jest określenie wpływu obiektów sądowych na wizerunek miasta. Analizie poddane zostały obiekty z różnych okresów historycznych, od dwudziestolecia międzywojennego do współczesności. Na podstawie zgromadzonej literatury oraz przedstawionej dokumentacji zdjęciowej i rysunkowej dokonano analizy formalnej i kompozycyjnej wybranych warszawskich sądów. Artykuł porusza także zagadnienia dotyczące wpływu przepisów i wytycznych projektowych na funkcję i wygląd budynków sądowych po 2009 r.
Słowa kluczowe:
Pobierz artykuł
Natalia Kot - Zieleń lubelskich Bronowic – tradycja miejsca w kontekście współczesnych przekształceń
doi:10.5277/arc170306
Artykuł dotyczy analizy przekształceń terenów zieleni dzielnicy Bronowice w Lublinie. Przedstawiono w nim analizę ewolucji jednostki urbanistycznej, która w istotny sposób wpłynęła na ukształtowanie obecnego systemu zieleni. Omówiono również istniejące współczesne tereny zieleni i ich usytuowanie, w znaczący sposób wpływające na warunki mikroklimatyczne terenów miejskich, a także wzmacniające struktury przyrodnicze. W artykule autorka przeanalizowała też tradycję miejsca w kontekście współczesnych przekształceń. Ukazała, jak społeczność lokalna odbiera zieleń i jak odnosi się do gwałtownych przemian inwestycyjnych w dzielnicy.
Słowa kluczowe:
Pobierz artykuł
Mateusz Dołęga, Krystyna Kirschke - „Muzeum parowozów – Steam Centre” najlepszą pracą w konkursie ICOMOS 2016
doi:10.5277/arc170307
Mateusz Dołęga (Wydział Architektury Politechniki Wrocławskiej) zdobył główną nagrodę w międzynarodowym konkursie ICOMOS na najlepszą pracę magisterską obronioną w roku 2016. W artykule przedstawiono fragment części graficznej projektu dyplomowego, który zawierał również obszerne opracowanie tekstowe. Kluczowym zagadnieniem projektu była rewaloryzacja i rozbudowa historycznego kompleksu budynków kolejowych w Pile. Są one przeznaczone na muzeum parowozów „Steam Centre” z miejscem na wystawy i edukację. Co więcej, w wachlarzowej parowozowni goście będą mogli zwiedzać istniejący warsztat, gdzie parowozy są naprawiane i odbudowywane. Atrakcyjność muzeum urozmaicą prezentacje pracy parowozów na zewnętrznej obrotnicy, przejażdżki historycznym taborem i pokazy przygotowywania parowozów do pracy.
Słowa kluczowe:
Pobierz artykuł
Agnieszka Lisowska, Karolina Charewicz-Jakubowska - Dni Architektury Maksa Berga – projekt Centrum Poznawczego Hali Stulecia realizowany we współpracy z Wydziałem Architektury Politechniki Wrocławskiej
doi:10.5277/arc170308
W artykule przedstawiono założenia i realizację dużego projektu kulturalno-edukacyjnego „Dni Architektury Maksa Berga”, który Centrum Poznawcze Hali Stulecia we współpracy z Wydziałem Architektury Politechniki Wrocławskiej przeprowadziło od marca do czerwca 2016 r. W ramach projektu działało tzw. Laboratorium Architektury Maksa Berga – specjalna pracownia, gdzie zespół sześćdziesięciu studentów architektury oraz architektury krajobrazu wraz z pracownikami Centrum Poznawczego oraz wykładowcami Wydziału Architektury pracowali nad organizacją głównego wydarzenia. 4 czerwca 2016 r. w Hali Stulecia we Wrocławiu odbyło się duże wydarzenie kulturalne – akcja konstrukcyjno-plastyczna pod hasłem „Zbuduj z nami miasto!”. Wydarzenie miało charakter gry opartej na scenariuszu włączającym elementy wiedzy o architekturze oraz mieście. W dniu imprezy mierząca ponad 2000 m2 płyta Hali Stulecia zamieniła się w gigantyczny plan miasta, inspirowany projektami Maksa Berga i opracowany przez studentów architektury. Projekt realizował ideę Maksa Berga, by Hala Stulecia pełniła funkcję „katedry demokracji” jednoczącej pod swoim dachem ludzi w różnym wieku, którzy wspólnie zaangażowali się w tworzenie gigantycznej makiety miasta marzeń. Projekt miał dużą wartość edukacyjną, zarówno dla uczestników gry, jak i dla pracującej przy jej organizacji grupy studentów.
Słowa kluczowe:
Pobierz artykuł